Hạt dành dành, còn được biết đến với tên gọi khác là chi tử hoặc sơn chi tử, là một loại thuốc nam được chế biến từ quả dành dành khô. Với nhiều công dụng trong đông y, hạt dành dành được sử dụng phổ biến.
Tên khoa học
- Gardenia jasminoides Ellis
- Thuộc họ cà phê
Mô tả
Hạt dành dành có hình ảnh như dưới đây:
Khu vực phân bố
Cây dành dành thường mọc hoang ở các tỉnh miền núi phía Bắc Việt Nam như Sơn La, Hòa Bình, Vĩnh Phúc, Tuyên Quang. Ngoài ra, một số tỉnh đồng bằng cũng trồng cây dành dành làm thuốc và cảnh quan vì hoa của cây rất đẹp.
Bộ phận sử dụng
Quả của cây dành dành được sử dụng để làm thuốc.
Cách chế biến và thu hái
- Thời điểm thu hái quả dành dành là vào tháng 10 và tháng 11 hàng năm.
- Có 2 cách chế biến quả dành dành: phơi khô và sao vàng với 2 tác dụng khác nhau:
- Phơi khô: Có tác dụng thanh nhiệt và giải độc.
- Sao vàng: Có tác dụng hạ hỏa và cầm máu.
Thành phần hóa học
- Trong hạt dành dành có chứa: gacdenin, manit, tinh dầu, tanin, chất peclin.
Tính vị
Hạt dành dành có vị đắng, tính hàn, có tác động đến 3 kinh tâm (tim), phế (phổi), can (gan).
Công dụng của hạt dành dành (chi tử)
Theo y học cổ truyền, hạt dành dành (chi tử) có một số công dụng chính như sau:
- Thanh nhiệt và giải độc cơ thể.
- Hỗ trợ tiểu tiện khi khó khăn.
- Có tác dụng cầm máu (Dùng chi tử sao cháy tán bột).
- Điều trị triệu chứng sốt như người bồn chồn, khó ngủ, họng khát, ho.
- Điều trị bệnh vàng da.
- Điều trị chảy máu cam.
- Điều trị tiểu tiện ra máu.
- Điều trị viêm bể thận và viêm tiết niệu.
Cách dùng và liều dùng
Ngày dùng 10 đến 15g dưới dạng thuốc sắc hoặc kết hợp với các vị thuốc khác.
Một số bài thuốc có vị chi tử:
Điều trị viêm bể thận, viêm tiết niệu, giúp lợi tiểu:
- Chi tử 15g
- Cam thảo bắc 12g
- Hạt đườI ươi sắc với 1 lít nước uống trong ngày.
Điều trị sốt (Triệu chứng: người bồn chồn, khó ngủ, họng khát, ho, vàng da):
- Chi tử 12g
- Hoàng bá 10g
- Phòng phong 10g
- Liên kiều 15g
- Xích thược 10g
- Đương qui 20g
- Khương hoạt 7g
- Sinh Hoàng kỳ 25g
- Sinh Cam thảo 10g
- Sinh địa 15g sắc uống trong ngày.
Điều trị vàng da, viêm gan:
- Chi tử 13g
- Nhân trần 20g đun với 1 lít nước, đun cạn còn 300ml chia 3 lần uống trong ngày.
Điều trị chảy máu cam:
- Dùng hạt sao cháy đen tán bột, thổi vào mũi.
Điều trị chứng ho ra máu, đi tiểu, đi cầu ra máu:
- Chi tử 13g
- Bạch mao căn 15g
- (Xích thược, tri mẫu, hoàng cầm, trắc bá diệp mỗi vị 10g)
- Cát cánh 5g
- Cam thảo 4g sắc nước uống trong ngày.
Lưu ý khi sử dụng
- Không dùng chi tử quá 20g/ngày.
- Không dùng cho người hư hàn và đi cầu lỏng.
- Hạt dễ hút ẩm và mốc nếu để hở, nên bảo quản cẩn thận.
Giá bán: 290.000đ/kg
Mua hạt dành dành ở đâu, địa chỉ bán chi tử?
- Xuất xứ: Hòa Bình
- Tình trạng: Thu hoạch từ rừng tự nhiên
- Quy cách đóng gói: Túi nilon 1kg
- Hình thức bảo quản: Phơi khô tự nhiên
Chúng tôi cung cấp dịch vụ gửi hàng trên toàn quốc.
Nếu bài viết hữu ích, hãy chia sẻ cho bạn bè và người thân bằng cách nhấp vào biểu tượng Facebook ở dưới nhé.
