5.1. Thành tựu
Có nhiều thành tựu đã được đạt được trong lĩnh vực nghiên cứu về cây trồng thuần. Qua quá trình nuôi cấy bao phấn, chúng ta đã tạo ra thành công 216 loài cây đơn bội thuộc 78 giống, 31 họ và nhiều loài khác (Hu và Zhang, 1985). Bên cạnh đó, việc chọn dòng tế bào soma kết hợp với biến dị tế bào đã tạo ra giống lúa KDM39. Chúng ta cũng đang áp dụng kỹ thuật lai xa, cứu phôi và đột biến để tạo ra dòng TGMS và CMS mới (huấn luyện đặc biệt cho cây lúa).
5.2. Hiện trạng
Hiện tại, việc nuôi cấy hạt phấn trưởng thành để tạo cây đơn bội thành công chỉ áp dụng được trong một số trường hợp như cây Trillium electum, cây hành Allium cepa và cây Atropa belladonna. Tuy nhiên, việc nuôi cấy hạt phấn non vẫn chưa đạt được nhiều thành công đối với các cây ngũ cốc và cây họ đậu. Tỉ lệ thành cây thấp và tỉ lệ cây bạch tạng vẫn còn rất cao. Ngoài ra, nhiều gen có khả năng thành cây thấp nhưng lại không được áp dụng trong việc nuôi cấy bao phấn. Điều này tạo ra thách thức trong việc tạo ra các giống cây thuần mang giá trị kinh tế.
Công nghệ sinh học hiện đại mang lại cơ hội cho các nước nghèo có tiềm năng thiên nhiên và đội ngũ cán bộ khoa học đông đảo như nước ta. Việc tạo đột phá trong công nghệ nuôi cấy bao phấn và hạt phấn có tiềm năng rất lớn. Đây là cơ hội để ta tiết kiệm thời gian và nguồn lực trong quá trình phát triển cây trồng thuần, cũng như tạo ra nguồn nguyên liệu quý cho công tác chọn tạo giống.
Trong cơ thể thực vật, chỉ có thể có tế bào đơn bội qua quá trình giao tử (hạt phấn, noãn). Việc phát triển các cây từ những tế bào này sẽ tạo ra cây đơn bội. Do đó, phương pháp tạo cây đơn bội từ thể giao tử và sau đó nhị bội hóa là phương pháp lý tưởng để nghiên cứu và tạo ra các giống cây trồng thuần.
Với công nghệ sinh học hiện đại, chất lượng cuộc sống sẽ được cải thiện đáng kể. Việc tạo ra các cây trồng thuần mang giá trị cao sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc đáp ứng nhu cầu thực phẩm và phát triển kinh tế.
