Sự phổ biến của Sữa hạt
Sữa hạt, hay còn được gọi là sữa thực vật, là một món đồ uống làm từ ngũ cốc và các loại hạt. Nó xuất hiện lần đầu ở Tây Ban Nha từ nhiều thế kỷ trước, và người ta đã sáng tạo nhiều cách làm sữa từ những hạt thơm ngon để thay thế cho sữa bò với nhiều lý do khác nhau. Một số lý do bao gồm giải khát, sự bảo vệ môi trường, lợi ích sức khỏe, và sở thích về vị giác.
Sữa hạt đã lan truyền khắp các nước châu Âu theo tuyến đường tơ lụa, và các loại sữa hạt phổ biến nhất là sữa đậu nành, sữa gạo, sữa hạnh nhân và sữa dừa.
Nhóm chia loại sữa hạt theo thành phần dinh dưỡng
Các loại sữa hạt được chia thành hai nhóm dựa trên thành phần dinh dưỡng của các loại hạt.
Nhóm 1: Sữa hạt giàu chất béo và đạm
Nhóm 1 bao gồm sữa hạt giàu chất béo và đạm, như sữa hạnh nhân, sữa óc chó và sữa các loại đậu.
Nhóm 2: Sữa hạt ngũ cốc
Nhóm 2 bao gồm sữa hạt ngũ cốc, như sữa yến mạch, sữa gạo lứt, sữa khoai lang và sữa ngô.
Ưu điểm của các loại hạt
Các loại hạt có nhiều ưu điểm dinh dưỡng, bao gồm:
- Lượng chất bột đường (carb) từ 15 – 45%, thấp hơn trong ngũ cốc
- Lượng chất đạm cao, đặc biệt trong đậu, từ 7 – 35%
- Lượng chất béo cao, đặc biệt là axit béo không no nhiều gấp đôi (polyunsaturated fat, PUF) như các axit omega-3,6,9
- Nhiều chất xơ, vitamin và khoáng chất
- Nhiều chất chống oxi hoá (anti-oxidants)
Theo thực dưỡng Ohsawa, các loại hạt và đậu có lợi hơn rau củ quả. Chúng bổ sung các dưỡng chất cần thiết như gluxit (carbonhydrat), vitamin D và nhóm B, protein, chất xơ không hòa tan và hòa tan, cung cấp khoáng chất và chất chống viêm nhiễm.
Vì những lợi ích này, các nhà dinh dưỡng đều kết luận rằng sữa hạt là một thức uống bổ sung dinh dưỡng rất tốt cho cả gia đình, đặc biệt là trẻ em.
Lợi ích của các loại hạt, củ, quả
Các loại hạt được xem như thực phẩm giữ ấm bên trong cơ thể và tăng cường hệ thống miễn dịch, làm cho cơ thể khoẻ mạnh và tránh nhiều loại bệnh do trời lạnh gây ra. Ngoài ra, những hạt này còn chứa nhiều axit béo có lợi không chỉ tốt cho cơ thể mà còn tốt cho làn da. Do đó, việc ăn các loại hạt vào mùa đông không chỉ giữ ấm cơ thể mà còn giúp tránh khỏi tình trạng khô ráp da, nứt nẻ môi.
Tại sao nên sử dụng sữa hạt?
- Sữa hạt không thể thay thế sữa mẹ nhưng hoàn toàn có thể thay thế sữa động vật.
- Sữa từ các loại hạt họ đậu rất giàu dinh dưỡng, dồi dào protein thực vật, chất xơ, canxi, sắt và dinh dưỡng quan trọng khác.
- Các loại hạt khác như gạo lứt, hạnh nhân, óc chó, hạt điều, yến mạch, hạt bí ngô là những loại hạt có giá trị dinh dưỡng cao, tốt cho sức khoẻ và phòng chống nhiều loại bệnh.
- Những loại rau củ quả như bí ngô, khoai lang cũng đã có nhiều bằng chứng khoa học chứng minh tốt cho sức khoẻ và hệ tiêu hoá.
- Sữa hạt có thể sử dụng cho mọi độ tuổi và giới tính, rất tốt cho các phụ nữ đang mang thai.
- Đối với phụ nữ, thành phần trong sữa hạt có tác dụng giảm cân và tốt cho làn da, có chức năng trẻ hoá, chống oxi hoá và đào thải độc tố.
- Đối với trẻ nhỏ, sữa hạt giúp cải thiện hệ tiêu hoá, bổ sung khoáng chất và dinh dưỡng, tăng cường sự phát triển và giúp da đẹp.
Tại sao phải ngâm hạt ngũ cốc?
Ngâm hạt ngũ cốc trước khi sử dụng có nhiều lợi ích, bao gồm:
- Loại bỏ hoặc làm giảm acid phytic.
- Loại bỏ hoặc giảm tannin.
- Trung hòa các chất ức chế enzyme.
- Khuyến khích sản xuất các enzym có lợi.
- Tăng lượng vitamin, đặc biệt là vitamin nhóm B.
- Phá vỡ gluten và làm cho tiêu hóa dễ dàng hơn.
- Làm cho các protein sẵn sàng cho sự hấp thụ.
- Ngăn chặn sự thiếu hụt khoáng chất và mất xương.
- Giúp trung hòa các chất độc trong ruột kết và giữ sạch đại tràng.
- Ngăn ngừa bệnh và cải thiện điều kiện sức khỏe.
Ngâm hạt cũng làm mềm vỏ và khởi đầu quá trình nảy mầm, loại bỏ acid phytic, tăng lượng khoáng chất và thúc đẩy tiêu hóa.
Các phương pháp chế biến sữa, hạt, củ, quả
Phương pháp 1: Ngâm – Nấu – Xay – Lọc
- Ngâm hạt trong nước sạch theo thời gian, thay nước sau mỗi 2-3 giờ.
- Nấu hạt với tỉ lệ nước phù hợp.
- Xay hạt với tỉ lệ nước phù hợp.
- Lọc để lấy nước cốt và bỏ bã.
Phương pháp 2: Ngâm – Xay – Lọc – Nấu
- Ngâm hạt trong nước sạch theo thời gian, thay nước sau mỗi 2-3 giờ.
- Xay hạt với tỉ lệ nước phù hợp.
- Lọc để lấy nước cốt và bỏ bã.
- Nấu nước cốt với đường hoặc hương vị tùy ý.
Phương pháp 3: Dùng hạt chín – Xay – Lọc – Nấu
- Sơ chế và hấp chín hạt, củ, quả.
- Xay hạt, củ, quả với tỉ lệ nước phù hợp.
- Lọc để lấy nước cốt hoặc không lọc tùy theo nhu cầu sử dụng.
Lưu ý khi đun/nấu sữa hạt
- Đun sữa hạt trên lửa nhỏ và đảo đều để tránh sữa bị lắng cặn và cháy đáy nồi.
- Thời gian thông thường để đun sữa là khoảng 15-30 phút.
- Đừng đun sữa hạt đến sôi 100 độ C vì các chất dinh dưỡng có thể chuyển hóa thành chất có hại.
Sử dụng đường gì làm sữa hạt cho ngon?
Ehi food giới thiệu loại đường chuyên dụng để làm sữa hạt – đường thốt nốt dạng bột Ba Xi. Đây là đường thốt nốt tự nhiên, cung cấp hương vị thơm ngon và ngọt tự nhiên cho sữa hạt mà không gây ám mùi hoặc át mùi vị của hạt.
Một số nguyên liệu có thể mix với sữa hạt
- Sauce
- Syrup
- Hạt chia
- Tinh than tre
- Collagen
- Rau, quả
- Tinh bột nghệ
Một số dụng cụ thường dùng làm sữa hạt
- Máy xay chuyên dụng
- Túi lọc sữa
- Ca đong
- Muôi gỗ
- Nồi nấu
- Rây lọc
- Rổ ngâm hạt hai đáy
- Cân điện tử
- Đồng hồ bấm giờ
Chọn nguyên liệu làm sữa hạt
Chọn nguyên liệu đậu hạt được gieo trồng tự nhiên, giống thuần chủng không biến đổi gen, canh tác hữu cơ, không sử dụng thuốc trừ sâu và phân bón hóa học. Ngâm hạt trước khi chế biến cũng là một quy trình quan trọng.
Một số loại đậu, hạt thường dùng
Có nhiều loại hạt mà bạn có thể sử dụng để làm sữa hạt, bao gồm: hạt điều, hạt óc chó, hạnh nhân, hạt mắc ca, diêm mạch, yến mạch, hạt dẻ cười, hạt chia, hạt hồ đào, hạt chà là, hạt kê, gạo lứt, nếp cẩm, hạt ngô, hạt sen, hạt bí, mè đen, đậu xanh, đậu đỏ, đậu đen, đậu nành, đậu gà, đậu Hà Lan, đậu lăng, đậu phộng, dừa, khoai lang, bí đỏ.
Cách chọn máy xay sữa hạt
Chọn máy xay có dung tích 1,5 lít, công suất từ 500W trở lên để đảm bảo xay hạt mịn và thơm ngon. Một số máy xay sữa hạt phổ biến có thể sử dụng là Ranbem 769S và UKOEO PR5 PLUS.
Các công thức sữa hạt ngon
Ehi food giới thiệu các công thức làm sữa hạt dễ dàng và bổ dưỡng nhất. Có thể xem chi tiết tại trang web của chúng tôi.
Nguồn: Ebook “Tất tần tật về Sữa hạt” – Tải về miễn phí
